نشانه های افسردگی شدید در زنان | درمان افسردگی خانم ها

نشانه های افسردگی در زنان

زنان ممکن است افسردگی را به شکل‌های متفاوتی تجربه کنند؛ که گاهی این حالات، با تغییرات زندگی روزمره اشتباه گرفته می‌شوند. از جمله نشانه های افسردگی شدید در زنان، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• غم و اندوه مداوم که هفته‌ها ادامه دارد.
• احساس بی‌ ارزشی و گناه بدون دلیل مشخص.
• خستگی شدید و کاهش انرژی، حتی پس از استراحت.
• بی ‌علاقگی به فعالیت‌هایی که قبلاً لذت‌ بخش بودند.
• تغییرات در خواب (بی‌خوابی یا پرخوابی).
• کاهش یا افزایش اشتها و وزن بدون برنامه‌ ریزی.
• مشکل در تمرکز، تصمیم‌ گیری یا به خاطر آوردن مسائل.
• افکار مکرر درباره مرگ یا خودکشی. ^{Depression in Women: 4 Things to Know}

نشانه‌های روانی و احساسی افسردگی در زنان

یکی از بارزترین علائم افسردگی در زنان، غم و اندوه مداوم است؛ که گویی از درون آن‌ها را می‌بلعد. احساس بی‌ ارزشی و گناه نیز، مانند زنجیری نامرئی، اعتماد به نفس را نابود می‌کند. به تجربه خودم، بسیاری از مراجعانم می‌گفتند: «حس می‌کنم هیچ کاری را درست انجام نمی‌دم»! این احساسات، گاهی با اضطراب یا تحریک ‌پذیری همراه می‌شود؛ که تشخیص آن را پیچیده‌تر می‌کند.

نشانه‌های جسمی و فیزیکی افسردگی در زنان

افسردگی فقط ذهن را درگیر نمی‌کند؛ بلکه، جسم هم سهم خود را از این رنج می‌برد. خستگی مزمن، سردردهای بی‌دلیل و حتی دردهای پراکنده در بدن، مانند درد در مفاصل دست و پا، از جمله این نشانه‌هاست. طبق تحقیقی در سال 2021 توسط دکتر سارا جونز از دانشگاه جان هاپکینز، حدود 60 درصد زنان مبتلا به افسردگی شدید، مشکلات خواب را گزارش کرده‌اند. بیماری داشتم که هر روز صبح، با احساس خستگی و کوفتگی بدن، از خواب بیدار می‌شد؛ انگار اصلا شب نخوابیده بود!

نشانه‌های رفتاری و اجتماعی افسردگی در زنان

انزوای اجتماعی یکی از نشانه‌های شایع در افسردگی است. زنی که قبلاً در جمع می‌درخشید؛ حالا ترجیح می‌دهد تنها بماند. کاهش تعاملات خانوادگی، ارتباط با همسر و فرزندان، یا بی‌توجهی به مسئولیت‌ها نیز، در افسردگی دیده می‌شود. مثلاً بیماری را به خاطر دارم که می‌گفت: «دیگه حتی نمی‌تونم با بچه‌هام بازی کنم؛ انگار یه دیوار بینمون کشیده شده».

علت افسردگی در زنان

علت‌های افسردگی در زنان، می‌تواند ناشی از عوامل زیستی، روانی و اجتماعی باشد؛ که هر کدام، می‌توانند به تنهایی یا در کنار هم، این اختلال را شعله‌ور کنند. عوامل زیستی و فیزیولوژیک مانند تغییرات هورمونی ناشی از قاعدگی، بارداری یا یائسگی، نقش بسیار مهمی در ابتلا به افسردگی دارند. سابقه خانوادگی افسردگی نیز، خطر را افزایش می‌دهد. تحقیقی در سال 2020 توسط ماریا لوپز نشان داد که 45 درصد زنان با سابقه ژنتیکی افسردگی، حداقل یک دوره از این بیماری را تجربه می‌کنند.

عوامل روانی و محیطی مانند تجربه‌های آسیب ‌زا، اعم از خشونت خانگی، سوگ یا طلاق، می‌توانند محرک ابتلا به افسردگی باشند. فشارهای اجتماعی و انتظارات فرهنگی از زنان، مثل کمال ‌گرایی یا نقش‌های چندگانه مادر بودن، همسر بودن، کارمند بودن و… نیز، ذهن را فرسوده می‌کند. در واقع، فشارهای اجتماعی اغلب زنان را در برابر افسردگی، آسیب‌ پذیرتر می‌کند. بیماری داشتم که پس از جدایی از همسرش، ماه‌ها با احساس گناه بی‌ پایان، دست و پنجه نرم می‌کرد؛ تا اینکه تفاوت افسردگی شدید در مردان و زنان را درک کرد و به درمان روی آورد. هر تجربه می‌تواند نقطه شروعی برای بهبودی باشد. ^{Depression in women: Understanding the gender gap}

روش‌های درمان افسردگی در زنان

درمان افسردگی در زنان، مسیری چندجانبه است؛ که با توجه به شدت علائم و شرایط فرد طراحی می‌شود. روش‌های پزشکی مانند داروهای ضد افسردگی و در موارد شدید، نوروفیدبک یا الکتروشوک درمانی (ECT)، می‌توانند تعادل شیمیایی مغز را بازگردانند. روان ‌درمانی‌ها، به تغییر الگوهای فکری کمک می‌کنند؛ و همچنین، تکنیک‌های مدیریت استرس را که ابزاری کاربردی برای آرامش ذهن هستند، به بیمار آموزش می‌دهند. از سوی دیگر، تغییرات سبک زندگی از جمله ورزش منظم، رژیم غذایی سالم و تمریناتی مثل مدیتیشن و یوگا، نه تنها علائم را کاهش می‌دهند؛ بلکه به زنان قدرت می‌بخشند تا کنترل بیشتری بر سلامت روان خود داشته باشند. ^{Depression in women}

درمان‌های پزشکی

داروهای ضد افسردگی مانند مثل سرترالین یا دولوکستین، اغلب اولین خط درمان هستند. این داروها تعادل شیمیایی مغز را بهبود داده؛ و معمولاً پس از 4 تا 6 هفته، اثر خود را نشان می‌دهند. در موارد شدید، درمان‌هایی مثل نوروفیدبک یا الکتروشوک درمانی (ECT) پیشنهاد می‌شود. دکتر جاناتان کلارک از بیمارستان ماساچوست جنرال می‌گوید: « الکتروشوک درمانی (ECT)، در 80 درصد موارد افسردگی مقاوم، نتایج چشمگیری داشته است». طبق تجربه‌ام، بیماری داشتم که با ECT، بعد از ماه‌ها دوباره لبخند را به زندگی‌اش بازگرداند.

درمان‌های روانشناختی

روان ‌درمانی‌هایی مثل درمان شناختی رفتاری (CBT)، پذیرش و تعهد (ACT) و رفتار دیالکتیکی (DBT)، به زنان کمک می‌کنند الگوهای فکری منفی را تغییر دهند. مثلاً در درمان شناختی رفتاری، فرد یاد می‌گیرد که چگونه احساس بی ‌ارزشی را به چالش بکشد. تکنیک‌های مدیریت استرس، مثل تمرینات تنفسی نیز مؤثرند.

تغییرات سبک زندگی و راهکارهای خانگی

ورزش منظم، مثل پیاده ‌روی 30 دقیقه‌ای، دوچرخه سواری و شنا، سطح اندورفین را بالا می‌برد؛ و علائم افسردگی را کاهش می‌دهد. رژیم غذایی متعادل و سالم با امگا3 (مثل ماهی) و منیزیم (مثل مغزها) هم، به سلامت روان کمک می‌کند. از طرفی، مدیتیشن و یوگا نیز، ذهن را آرام می‌کنند. طبق مطالعه‌ای در سال 2022، زنانی که هفته‌ای سه بار یوگا انجام دادند؛ 35 درصد کاهش، در شدت افسردگی گزارش کردند. بیماری داشتم که با انجام روزانه یوگا، شب‌ها بهتر می‌خوابید. ^{Lifestyle Changes for Depression}

نشانه‌های افسردگی شدید در زنان ممکن است در ابتدا، موضوعی با اهمیت به نظر نرسند؛ اما بی ‌توجهی به آن‌ها، می‌تواند زندگی را در تاریکی فرو ببرد. خوشبختانه، درمان افسردگی خانم‌ها با رویکردهای علمی و عملی امروزی، کاملاً ممکن است. افسردگی در زنان نه یک ضعف، بلکه یک چالش قابل حل است؛ که با آگاهی، حمایت و مداخله به ‌موقع، می‌توان بر آن پیروز شد. من در بیش از 20 سال تجربه‌ام، بارها شاهد بوده‌ام که زنانی با قدم‌های کوچک اما استوار، زندگی‌شان را از نو ساخته‌اند. اگر این حالات را تجربه می‌کنید، تردید نکنید و از یک متخصص کمک بخواهید؛ شما شایسته‌ی آرامش و شادی هستید.