درمان دوقطبی با TMS: درمان اختلال بای پولار با تی ام اس

درمان دوقطبی با TMS ممکن است؟

اختلال دوقطبی، اکثرا با دوره‌های شیدایی یا حالات سرخوشی بی‌اندازه و افسردگی شناخته می‌شود. با این حال، درمان با TMS، بیشتر بر حالت افسردگی اختلال دوقطبی تمرکز دارد؛ و درمان مفیدی ارائه می‌دهد. تاکنکون تحقیقات زیادی در این باره انجام شده است؛ و نتایج اولیه نشان داده‌اند TMS می‌تواند علائم افسردگی دوقطبی را کاهش دهد و به خوبی مدیریت کند. علاوه بر این، TMS عوارض جانبی بسیار کمی دارد؛ که بر مزیت این روش نو ظهور می‌افزاید. این روش برای افرادی که علائم افسردگی و دوقطبی آنها به سایر روش‌ها پاسخ نداده است؛ بسیار امید بخش و مفید بوده است.

بسیاری از بیمارانی که تحت درمان با TMS بودند؛ پس از درمان اظهار داشتند، TMS توانسته است علائمی مانند بی‌حالی و کاهش انرژی، بی‌قراری، احساس ناامیدی، بی‌علاقگی به فعالیت‌هایی که قبلاً لذت می‌بردند، اختلالات خواب، احساس گناه، دشواری در تمرکز و افکار خودکشی، به میزان بسیار قابل توجهی کاهش دهد. علاوه بر این، مشکلاتی که در تصمیم گیری داشتند، یا احساس کندی که حین انجام وظایف خود احساس می‌کرند؛ بعد از جلسات TMS، بهبود یافته بود.

در مطالعه‌ای که در سال 2019 انجام شد؛ کاربردهای بالینی TMS در درمان علائم از دو قطب بیماری دوقطبی، یعنی افسردگی و شیدایی، بررسی شد. پژوهشگران دریافتند درمان با TMS، روی علائم افسردگی در دوقطبی تاثیر بسزایی داشته؛ و آنها را به میزان چشمگیری کاهش داده است. اما نتایج آزمایش، برای علائم حالت شیدایی از بیماری دوقطبی متفاوت بود؛ و کاهش قابل توجهی مشاهده نشد. در واقع، هنوز مشخص نیست که آیا TMS برای درمان علائم دوقطبی غیر از علائم افسردگی، مفید هست یا خیر! ^{Transcranial Magnetic Stimulation (TMS) for Bipolar Disorder}

در تحلیلی دیگر که در سال 2020 انجام شد؛ دانشمندان، 44 نفر از افرادی که علائم دوقطبی داشتند و تحت درمان با TMS بودند، بررسی کردند. در ادامه، 77 درصد از افراد تحت درمان با TMS، به درمان پاسخ مطلوبی دادند. به گونه‌ای که براساس تست‌های روان شناختی مانند تست معتبر مونت گومری آزبرگ، حداقل 50 درصد از علائم افسردگی افراد کاهش یافته بود. بیمارانی که حداقل 25 جلسه تحت درمان با TMS قرار گرفتند؛ 41 درصد از معیارهای بهبودی را برآورده کردند. به این ترتیب، می‌توان TMS را درمان موفقی برای علائم افسردگی بیماری دوقطبی، به حساب آورد.

تاثیر TMS بر نواحی مختلف مغز افراد مبتلا به بیماری دوقطبی

در سال 2021، آزمایشی انجام شد؛ و پژوهشگران به بهترین فرکانس‌های TMS پی بردند. در واقع، قبل از آن، برای تعیین تکنیک‌های بهینه TMS، به شواهد بیشتری نیاز بود. اما در حال حاضر، محققان معتقدند با تمرکز بیشتر بر قسمت چپ قشر پیشانی، همزمان با استفاده از فرکانس‌های بالاتر الکترومغناطیسی برای تحریک این قسمت، نتایج بهتری به دست می‌آید. در واقع، محققان تلاش می‌کنند تا نواحی که مسئول کنترل خلق و خو، انگیزه و مهارت‌های اجتماعی هستند؛ مورد هدف قرار دهند. هدف از استفاده از این روش غیر تهاجمی، بازنشانی الگوها و مسیرهای مغزی است؛ تا علائم اختلالات خلقی به ویژه افسردگی در مبتلایان به دوقطبی کاهش یابد.

با وجود اینکه تحقیقات بسیاری درباره اثر TMS در درمان دوقطبی انجام شده و نتایج امیدوار کننده‌ای به ارمغان آورده است؛ محققان هنوز هم موضوعات زیادی برای بررسی فواید این روش خاص و نحوه بهبود اثر بخشی آن، انجام می‌دهند.

نحوه عملکرد و فرایند درمان با TMS

TMS، از پالس‌های الکترومغناطیس استفاده می‌کند. به عبارتی، پالس‌ها یا امواج الکترومغناطیسی، از پوست سر به سمت مناطقی که پزشک از قبل تعیین می‌کند؛ فرستاده می‌شود. به این ترتیب، با تحریک این مناطق، جریان الکتریکی کوچکی ایجاد می‌شود؛ که الگو فعالیت سلول‌های عصبی را تغییر می‌دهد. در ادامه، مسیرها و مدارهای مغزی، مجددا تنظیم می‌شوند. به این روش، علائم افسردگی کاهش می‌یابد. یک دوره معمولی از TMS، 20 الی 30 جلسه می‌باشد؛ که هر جلسه حدود 30 دقیقه طول می‌کشد. جلسات براساس صلاحدید پزشک، حدود 3 تا 6 هفته، برگزار می‌شوند.

در حالی که درمان دوقطبی با TMS به‌عنوان یک روش نوین برای کاهش علائم افسردگی در افراد مبتلا به این اختلال در حال بررسی است؛ روش‌های مشابه مانند درمان افسردگی با rTMS نیز به ‌طور گسترده‌ای برای کاهش علائم افسردگی، در اختلالات مختلف روانی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. درمان افسردگی با rTMS، که نوعی تحریک مغناطیسی ترانس ‌کرانیال با فرکانس زیاد است؛ نتایج مثبت زیادی در کاهش علائم افسردگی نشان داده است. بنابراین، می‌تواند به‌ عنوان یک روش مکمل در درمان دوقطبی نیز مورد توجه قرار گیرد.

مزایای استفاده از TMS

TMS یکی از درمان‌های امیدوار کننده برای اختلال دوقطبی به حساب می‌آید. زمانی که درمان‌های معمول برای بهبود زندگی بیماران، موثر واقع نشوند؛ پزشکان استفاده از TMS را پیشنهاد می‌کنند. این روش، غیر تهاجمی و غیر شیمیایی است. از هیچ نوع دارویی در فرایند TMS استفاده نمی‌شود؛ و بدون نیاز به بیهوشی، بیمار درمان می‌گردد. اگر TMS را با درمان‌های دیگر دوقطبی مانند الکتروشوک (ECT)، مقایسه کنیم؛ می‌بینیم که TMS عوارض جانبی خیلی خفیفی دارد. علاوه بر این، در سال 2020، سازمان غذا و داروی آمریکا، عنوان دستگاه پیشرفته برای درمان افسردگی دوقطبی را به TMS اهدا کرد. ^{Bipolar Disorder Management with TMS | Smart TMS}

با این حال، TMS هنوز هم به عنوان درمان رسمی اختلال دوقطبی، تایید نشده است؛ در حالی که درمان دوقطبی با TMS به‌عنوان یک گزینه درمانی نوین برای کاهش علائم افسردگی در این اختلال معرفی شده است؛ بسیاری از افراد ممکن است با این سوال مواجه شوند که “درمان افسردگی با قرص ضد افسردگی بهتره یا TMS؟” هرچند داروهای ضد افسردگی همچنان برای بسیاری از بیماران مؤثر هستند؛ تحریک مغناطیسی ترانس‌ کرانیال (TMS) به‌عنوان یک روش غیرتهاجمی و بدون عوارض جانبی شدید، ممکن است برای افرادی که به داروهای ضد افسردگی پاسخ نمی‌دهند، یک جایگزین مناسب باشد.

محدودیت‌های استفاده از TMS

در صورت بارداری، وجود دستگاه‌های پزشکی کاشته شده یا اشیاء فلزی در بدن، سابقه تشنج، آسیب مغزی و سردردهای مکرر یا شدید، بهتر است با احتیاط بیشتری از روش TMS استفاده کرد. پزشک برای اینکه تعیین کند آیا TMS گزینه‌ای ایمن به حساب می‌آید یا خیر، به معاینه فیزیکی و ارزیابی روانی بیماران نیاز دارد. به این ترتیب، با تعیین فواید و مضرات این روش، بر استفاده از TMS یا عدم استفاده از آن، دستور می‌دهد.

در صورت استفاده از TMS، بعد از چه مدت علائم بیماری برمی‌گردد؟

درمان با TMS، روشی جدید است؛ و هنوز به طور دقیق، مشخص نیست که بهبودی علائم افسردگی چقدر ماندگار است. تحقیقات زیادی نشان داده‌اند که درصد بسیاری از بیماران، پس از گذراندن دوره اول جلسات، همچنان بهبودی خود را حفظ می‌کنند. بیشتر بیماران نیز شش الی یک سال بعد از تکمیل درمان با TMS، ماندگاری بهبودی در علائم خود را تجربه می‌کنند. برخی بیماران گزارش کرده‌اند؛ بیشتر از یک سال پس از تکمیل درمان خود، بازگشت علائم نداشته‌اند. ^{How Long Does TMS Last? | Neuro Wellness Spa}

با این حال، لازم به ذکر است، TMS به هیچ عنوان درمانی دائمی برای هیچ یک از اختلالات عصبی و روانی به حساب نمی‌آید. با وجود ماندگار درمان، در مواردی مشاهده شده است که علائم افسردگی پس از بهبود اولیه، به تدریج بازگشته‌اند. این موضوع، اهمیت تداوم درمان و استفاده از درمان‌های نگه دارنده برای به حداکثر رسیدن نتایج مثبت را گوشزد می‌کند. در پایان، درمان دوقطبی با TMS به‌عنوان یک روش نوین و امیدوارکننده برای کاهش علائم افسردگی در این اختلال به‌شمار می‌آید. با وجود اینکه تحقیقات اولیه نتایج مثبتی نشان داده‌اند؛ هنوز نیاز به مطالعات بیشتر برای تعیین کارایی و بهینه‌ سازی این روش درمانی وجود دارد.

TMS با داشتن مزایای چشمگیر همچون عوارض جانبی کم و عدم نیاز به داروهای روان ‌پزشکی، می‌تواند به ‌ویژه برای بیمارانی که به درمان‌های دارویی پاسخ نداده‌اند، گزینه‌ای مفید باشد. با این حال، باید توجه داشت که این روش درمانی یک درمان دائمی برای اختلال دوقطبی نیست؛ و ممکن است نیاز به درمان‌های تکمیلی داشته باشد. بنابراین، ادامه تحقیقات در این زمینه برای ارائه یک راهکار جامع و اثربخش برای درمان دوقطبی ضروری است.