راههای درمان میگرن
فردی که چندین سال با میگرن زندگی کرده و در چالش بوده است؛ با داروهای مسکن آشناست. مسکنها، با وجود تاثیرگذاری بسیار عالی، در مواقعی اثرگذار نیستند؛ و نمیتوانند سردرهای شدید میگرنی را تسکین دهند. علاوه بر مسکنها، داروهای دیگری به صورت توسط افراد مبتلا به میگرن استفاده میشوند؛ تا از وقوع میگرن بعدی تا جای ممکن جلوگیری شود. همچنین، توصیه میشود با اجتناب از مواردی که میگرن را تحریک میکنند؛ از وقوع سردردهای شدید ضرباندار ممانعت شود.
اما جدیدترین راه درمان، استفاده از یک دستگاه ویژه به نام تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS) است؛ که با ارسال پالسهای مغناطیسی از پوست سر، درمان امیدبخشی از میگرن ارائه کرده است. عملکرد دقیق TMS هنوز هم مشخص نیست؛ اما نظریههای بسیاری معتقدند TMS با ارسال پالسهای مغناطیسی، میتواند عملکرد مغز را به شیوهای تغییر دهد؛ تا برای بیمار سودمند باشد و سردردهای فرد را تسکین دهد. تحریک مغناطیسی فراجمجمهای یا ترانس کرانیال، در ابتدا برای درمان اختلالاتی از جمله افسردگی، صرع و اختلال وسواس فکری استفاده شد؛ که بسیار سودمند بود.
در ادامه براساس تحقیقات، با تایید سازمان غذا و داروی آمریکا، متخصصان متوجه شدند که میتوانند از این روش، برای تسکین سردردهای میگرنی بیماران استفاده کنند. اما محققان، همچنان در حال بررسی کاربردهای این درمان نوین و عملکردهای شگفت انگیز این روش درمانی در بهبود میگرن هستند.
نحوه عملکرد TMS چگونه است؟
TMS، علاوه بر اینکه شدت سردردهای ضربانی میگرن را کاهش میدهد؛ دفعات حمله این بیماری را میکاهد و کنترل میکند. در این روش درمانی، پالسها یا امواج الکترومغناطیسی، از پوست سر به سمت سلولهای عصبی مغز ارسال میشوند. در این حالت، بیرونیترین قسمت مغز که قشر مغزی نامیده میشود؛ مورد هدف قرار میگیرد. امواج مغناطیسی ارسال شده، یک میدان مغناطیسی با جریان الکتریکی کوچک در مغز ایجاد میکنند؛ به این ترتیب، برخی اعصاب تحریک میشوند و تغییر عملکرد میدهند. بنابراین، فرد کمتر در معرض بروز حمله سردردهای میگرنی قرار میگیرد. TMS for Migraine: Benefits, Effectiveness, Precautions, and More
درمان میگرن با TMS اخیراً توجه زیادی را به خود جلب کرده است؛ زیرا مطالعات نشان میدهند که این روش میتواند به کاهش شدت و فراوانی حملات میگرنی کمک کند. مشابه با این درمان، درمان اضطراب با rTMS نیز در حال پیشرفت است؛ و به عنوان یک روش مؤثر برای کاهش علائم اضطراب در افراد مختلف شناخته میشود. هر دو درمان با تحریک مغناطیسی مغز به تنظیم فعالیتهای عصبی کمک میکنند؛ اما هدف هر کدام در نواحی خاصی از مغز متمرکز است.
مراحل درمان میگرن با TMS
در ابتدا، پزشک ممکن است از شما بخواهد فرمها و نظرسنجیهایی را تکمیل کنید. در ادامه، اندازه گیریهایی انجام میشود و تاریخچه پزشکی و وضعیت سلامتی و بیماریهای شما به طور دقیق بررسی میشود. به طور معمول، یک نوار مغز (EEG یا الکتروانسفالوگرام)، برای شناسایی مناطقی از سطح بیرونی مغز که بیشترین فعالیت عصبی را دارند؛ از بیمار گرفته میشود. سپس، این نقشه مغزی، برای اعمال امواج الکترومغناطیس TMS به مناطقی که عملکرد مختلی دارند و به بیشترین درمان نیازمندند؛ استفاده خواهد شد. همچنین، این نقشه مغزی، در پرونده پزشکی بیمار نگهداری میشود؛ تا با داشتن اطلاعات پایه از عملکرد مغز، بتوان روند بهبودی مغز را پیگیری کرد.
پس از کامل شدن مراحل ارزیابی اولیه و تهیه نقشه مغزی، میتوان جلسات درمانی TMS را آغاز کرد. هر جلسه، حدودا 20 دقیقه طول میکشد. عموما بیماران به چندیدن جلسه TMS نیاز دارند. در طول درمان، بدون اینکه دارویی وارد بدن بیمار شود؛ به صورت کاملا غیر تهاجمی و بدون درد، TMS امواج الکترومغناطیس را به مغز فرد میفرستد. بیمار، ممکن است ضربههایی ملایم احساس کند. همچنین، برای کاهش صدای دستگاه، توصیه میشود از گوشگیر استفاده شود. در طی جلسه TMS، بیمار کاملا هوشیاراست؛ و هیچ نیازی به داروهای بیهوشی یا حتی بیحسی وجود ندارد. علاوه بر این، پس از پایان جلسه، میتوانید رانندگی کنید.
آیا TMS در درمان میگرن مؤثر است؟
افراد مبتلا به میگرن مزمن، بیشتر از 15 روز در ماه، دردهای میگرنی را تجربه میکنند؛ که بسیار کیفیت زندگی آنها را کاهش میدهد. طبق مطالعهای که در سال 2021 انجام شد؛ TMS توانست تعداد حملات میگرنی، شدت درد مرتبط با میگرن و مدت زمان حملات را در بیماران مزمن کاهش دهد. در ادامه در سال 2022، طبق بررسیها مشخص شد؛ TMS میتواند تعداد حملات میگرن مزمن را از 15 روز در ماه به 8 روز کاهش دهد.
همچنین، حملات میگرنی که هم با بروز اورا (هاله) و هم بدون اورا رخ میدهند؛ میتوانند توسط TMS کنترل شوند. علاوه بر این، TMS برای همه افراد در تمام گروههای سنی که به میگرن مبتلا هستند؛ موثر و سودمند بوده است. با این حال، نکته قابل توجه این است که، درمان با TMS زمانی اثرگذاری کافی و موثری دارد که جلسات به صورت منظم و کامل انجام شود. با اینکه تعداد جلسات TMS به وسعت محل درگیر میگرن بستگی دارد؛ اما معمولا جلسات درمان، 2 تا 3 بار در هفته و به مدت حدودا 4 تا 6 هفته انجام میشود.
تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال، به ویژه برای افرادی که با مصرف داروهای مسکن قدیمی، تسکین نیافتهاند؛ بسیار امیدوار کننده بوده است. TMS هم برای تسکین درد میگرن حاد و هم برای پیشگیری و مدیریت میگرن مزمن استفاده میشود. در واقع، طبق آزمایشی که اخیرا انجام شده است، در میگرن حاد، به ویژه آنهایی که با اورا همراهند؛ استفاده از TMS، باعث شد 40 درصد از بیماران، در عرض تنها دو ساعت پس از درمان، تسکین درد را تجربه کنند. در حالی که، فقط 22 درصد از بیمارانی که مسکن دریافت کرده بودند؛ بیان کردند سردردشان بهبود یافته است.
این درمان به ویژه برای افرادی که به داروهای معمول پاسخ نمیدهند، میتواند مفید باشد. همچنین، در مواقعی که افراد با سردرد شدید میگرنی مواجه هستند؛ درمان فوری سردرد شدید میگرنی نیز میتواند به عنوان یک گزینه برای کاهش سریع علائم استفاده شود. این روشها میتوانند به بهبود کیفیت زندگی کسانی که از میگرن رنج میبرند، کمک کنند. با این وجود، تحقیقات بسیاری نشان دهنده این امر بودهاند که TMS به عنوان راه حل پیشگیری کننده از میگرن مزمن، موثرتر بوده است. زیرا مناطق خاصی از مغز که درد را پردازش میکند؛ تحریک میکنند. به این ترتیب، فراوانی و شدت حملات میگرن مزمن را کاهش میدهد.
انواع TMS مورد استفاده در درمان میگرن
تحریک مغناطیسی تکپالس (sTMS)؛ این روش اکثرا برای درمان و تسکین فوری میگرن در زمان حمله بیماری به کار برده میشود. در واقع قشر مغز در یک میدان مغناطیسی قرار داده میشود؛ تا سردرد میگرنی مهار گردد. تحریک مغناطیسی تکراری (rTMS)؛ این روش، در چندین جلسه متعدد با منظور پیشگیری از حملات آینده میگرن برگزار میگردد. طبق مطالعات، بیمارانی که با TMS درمان شدهاند؛ به داروهای مسکن کمتری نیاز پیدا خواهند کرد. Transcranial Magnetic Stimulation (TMS) for Chronic Migraine
در پایان، درمان میگرن با TMS به عنوان یک گزینه مؤثر و غیرتهاجمی برای کاهش شدت و فراوانی حملات میگرنی شناخته شده است. با توجه به تأثیر مثبت این روش در کاهش علائم، به ویژه برای افرادی که به درمانهای دارویی پاسخ ندادهاند؛ TMS میتواند به عنوان یک درمان جایگزین یا کمکی مطرح شود. با این حال، مشاوره با پزشک متخصص برای تعیین مناسب بودن این درمان بسیار ضروری است. تحقیقات بیشتر در این زمینه میتواند به ارتقاء اثربخشی آن کمک کند.