عوارض نقشه مغزی
استفاده از روش qEEG، بدون درد، راحت و بسیار ایمن است؛ در حین انجام این تست تشخیصی، هیچ جریان الکتریسیته‌ای به بدن شما وارد نمی‌شود. به غیر از داشتن موهای بهم ریخته و احتمالاً احساس خستگی مختصر، معمولاً احتمال داشتن عوارض جانبی دیگر، نزدیک صفر است. ممکن است حین انجام تنفس‌های عمیق مکرر، جهت ایجاد دوره‌های هایپرونتیلاسیون، احساسا سبکی سر داشته باشید. برای افراد مبتلا به صرع، با احتمال بسیار کمی امکان بروز تشنج وجود دارد؛ اما شما تحت نظارت دقیق هستید و در صورت وقوع هر نوع مشکلی، کمک در دسترس خواهد بود. Is qEEG Brain Mapping A Safe Diagnostic Tool? | Drake Institute
نقشه مغزی (qEEG) به طور کلی یک روش ایمن و بدون درد است و عوارض آن معمولاً کوتاه‌مدت و قابل مدیریت هستند. با این حال، آگاهی از این عوارض به همراه مشورت با پزشک قبل از انجام تست، می‌تواند به افراد کمک کند تا با آمادگی بیشتری وارد این فرایند شوند. همچنین، در کنار بررسی عوارض نقشه مغزی، بسیاری از افراد تمایل دارند که در مورد قیمت نقشه مغزی نیز اطلاعاتی کسب کنند؛ چرا که هزینه این تست، می‌تواند بسته به نوع مرکز درمانی و تجهیزات مورد استفاده متفاوت باشد.
احساس خستگی
شایع‌ترین عارضه جانبی EEG، احساس خستگی جزئی پس از آزمایش است. این خستگی، ممکن است به دلیل فعالیت مغز در حین انجام آزمایش و تمرینات تنفس‌های سریع و عمیق رخ دهد. همچنین، گاهی پزشک از شما می‌خواهد که شب قبل از تست، دو تا سه ساعت کمتر از سایر اوقات بخوابید؛ تا مغز شما به فعالیت‌های الکتریکی حساس‌تر شود و نقاط تحریک پذیر در مغز شما راحت‌تر شناسایی شوند.
برای کاهش این خستگی، بهتر است بعد از آزمایش به خوبی استراحت کنید و از فعالیت‌های شدید بپرهیزید. همچنین، نوشیدن آب کافی و مصرف غذاهای سبک می‌تواند به بازیابی انرژی شما کمک کند.
سبکی سر و گزگز لب‌ها و انگشتان
علائمی مانند احساس سبکی سر، گزگز سر انگشتان و حتی لب‌ها، عموما در زمان درخواست پزشک از شما برای انجام تنفس سریع (هایپرونتیلاسیون) در حین انجام qEEG، اتفاق می‌افتد. در این مرحله، پزشک از شما می‌خواهد که تنفس‌ها سریع و کاملا عمیق داشته باشید. این عمل، منجر به کاهش سطح کربن دی‌اکسید در خون شما شده؛ و همین امر، به طور موقت، سرگیجه، سبکی سر، گزگز انگشتان و لب‌ها را در شما ایجاد می‌کند. این علائم معمولاً چند دقیقه پس از پایان تنفس سریع از بین می‌روند و کاملا بی‌خطر هستند.
با این حال، اگر بعد از آزمایش، همچنان احساس سرگیجه کردید، بهتر است کمی لبه تخت بنشینید یا دراز بکشید؛ تا سرگیجه کاهش یابد. پس از پایان تست، سعی کنید به آرامی از جای خود بلند شوید و به بدنتان فرصت دهید تا به حالت عادی بازگردد. همچنین، می‌توانید برای مدت کمی، نفس‌های کوتاه و آهسته‌تری بکشید تا کربن دی‌اکسید کاهش یافته در خون بدنتان، با احتباس هوای بازدمی در شش‌هایتان، جبران شود.
بثورات خفیف پوستی
حین انجام الکتروانسفالوگرافی، الکترودهایی به همراه ژل مخصوص به پوست سر شما متصل می‌شوند. برخی افراد، ممکن است پس از برداشتن الکترودهای EEG، دچار قرمزی یا بثورات خفیف در محل اتصال الکترودها شوند. این بثورات خفیف، می‌توانند ناشی از چسب الکترود یا حتی حساسیت پوست به مواد رسانا باشند. معمولاً، در عرض چند ساعت تا روز بهبود می‌یابند و نیاز به درمان خاصی ندارند.
تحریکات نوری و دیدن الگوهای مختلف
در بخشی از آزمایش، ممکن است پزشک، شما را در معرض نورهای چشمک زن قرار دهد. این بخش از آزمایش، برای تحریک فعالیت‌های الکتریکی در مغز استفاده می‌شود؛ که می‌تواند باعث شود شما رنگ‌ها، الگوها یا اشکال مختلفی ببینید. این اتفاق، یک واکنش کاملا طبیعی به نور است و پس از پایان آزمایش به سرعت از بین می‌رود.
خطر تشنج در افراد مبتلا به صرع
اگر مبتلا به صرع هستید، احتمال بسیار کمی وجود دارد که در طول آزمایش، دچار تشنج شوید. این تشنج، ممکن است ناشی از فعالیت الکتریکی غیرعادی در مغز، تحریک مغز به تبع استفاده از الگوهای نوری چشمک زن یا سایر بخش‌های آزمایش باشد. معمولاً، این تشنج‌ها در صورت بروز، خفیف بوده و با مراقبت پزشکی به راحتی مدیریت می‌شوند. با این حال، شما حین انجام qEEG، کاملا توسط پزشک و تیم ایشان تحت نظر هستید؛ و در صورت وقوع تشنج، به سرعت مداخلاتی برای شما انجام خواهد شد.
فراموش نکنید، قبل از انجام تست، حتما پزشک خود را از وضعیت صرع و داروهای مصرفی خود مطلع کنید. اگر سابقه تشنج‌های شدید دارید، پزشک ممکن است برخی داروهای مصرفی شما را مدیریت کرده و حتی تغییراتی در روش انجام آزمایش شما ایجاد کند. در طول انجام تست، اگر احساس ناآرامی کردید، فوراً به پزشک اطلاع دهید.
عوارض جانبی در افراد مبتلا به سایر بیماری‌ها
اگر مبتلا به بیماری‌های دیگر مانند بیماری‌های قلبی یا تنفسی هستید، ممکن است عوارض جانبی متفاوتی را تجربه کنید. این عوارض، وابسته به وضعیت سلامت کلی شما هستند. به همین دلیل، لازم است که قبل از انجام EEG با پزشک خود مشورت کنید؛ تا از هرگونه خطرات احتمالی آگاه شوید و بتوانید برای آن‌ها آماده باشید. برای مثال، اگر درگیر مشکلات تنفسی هستید، پزشک شما، ممکن است شدت تمرینات تنفسی را کاهش دهد یا از روش‌های جایگزین استفاده کند تا از بروز عوارض جلوگیری شود.
همانطور که گفته شد، نقشه مغزی (qEEG) به طور کلی یک روش ایمن برای بررسی فعالیت‌های مغزی است؛ و عوارض جانبی حداقل و بسیار نادری را می‌تواند به همراه داشته باشد. این عوارض جانبی معمولاً خفیف و گذرا هستند و نیاز به نگرانی جدی ندارند. علاوه بر این، نقشه مغزی برای کاربردهای متعددی از جمله تشخیص و مدیریت اختلالات مرتبط با عملکرد مغز مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال، نقشه مغزی کودک بیش فعال، یکی از روش‌های مهم برای شناسایی الگوهای مغزی در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD) است؛ که می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر و بهبود درمان کمک کند.
در نهایت، آگاهی از عوارض نقشه مغزی برای اطمینان از تصمیم‌گیری آگاهانه و تجربه‌ای مثبت بسیار ضروری است. هرچند، این روش معمولاً ایمن و بدون درد است؛ اما شناخت دقیق خطرات نقشه مغزی به افراد کمک می‌کند تا با آمادگی بیشتری این پروسه را انجام دهند. همچنین، مشورت با پزشک متخصص قبل از انجام نقشه مغزی، می‌تواند به درک بهتر روند آزمایش و مدیریت هرگونه خطر احتمالی کمک کند. با داشتن اطلاعات کافی و آگاهی کامل از عوارض و خطرات احتمالی، افراد می‌توانند از مزایای این روش تشخیصی به بهترین شکل بهره‌مند شوند؛ و با اطمینان خاطر به بهبود سلامت خود بپردازند.
